Masz znak towarowy? To go używaj!

Podstawową funkcją znaku towarowego jest funkcja odróżniająca. Dzięki nim możliwe jest odróżnienie przedsiębiorców pomiędzy sobą. A także towarów lub produktów jednego przedsiębiorcy od innych dostępnych na rynku. W konsekwencji prawo ochronne na znak towarowy jest nierozerwalnie związane z jego używaniem w obrocie gospodarczym. I dziś kilka słów o obowiązku używania znaku towarowego.

Obowiązek używania znaku towarowego

Rejestracja znaku towarowego daje Ci wiele korzyści. Jest jednak związana z obowiązkiem, jakim jest obowiązek używania znaku towarowego. Tylko gdy posługujesz się znakiem towarowym w obrocie gospodarczym, spełnia on swoje podstawowe funkcje.

Obowiązek ten nie jest jednak wyrażony wprost w przepisach prawa. Wynika on jednak z faktu, iż w przypadku nieużywania znaku, może dojść do wygaśnięcia przyznanej Ci ochrony.

Prawidłowo zatem należało by powiedzieć, że jeżeli chcesz utrzymać ochronę na znak towarowy, to musisz się posługiwać nim w obrocie.

Sposoby używania znaku towarowego

Używanie znaku towarowego może mieć różne formy, np.

• zamieszczenie znaku na towarach objętych prawem ochronnym lub ich opakowaniach lub sygnowanie nimi usług,
• wprowadzanie do obrotu i oferowanie takich towarów, imporcie, eksporcie, składowania,
• oferowanie lub świadczenie usług sygnowanych znakiem,
• zamieszczanie znaku na dokumentach związanych z wprowadzeniem towarów do obrotu lub świadczeniem usług,
• wykorzystywanie znaku w celach reklamowych,
• posługiwanie się znakiem na stronie internetowej lub w adresie strony internetowej,
• zamieszczenie znaku w komunikacji, w tym elektronicznej.

Używaniem znaku będzie również sytuacja, gdy ze znaku towarowego za Twoją zgodą korzysta inny podmiot, np. w ramach franczyzy.

Używanie oznaczenia, które nie jest identyczne ze znakiem towarowym, również może być uznane za używanie tego znaku towarowego.

Przykładowo: zarejestrowałeś jako znak towarowy logotyp składający się z charakterystycznej grafiki i słowa zapisanego podstawowym, niewyróżniającym się fontem. Z czasem zaś zacząłeś stosować logotyp, w którym grafika pozostała niezmieniona, ale zastosowałeś inny, bardziej wyrazisty font lub kolor.

Używanie tak zmienionego oznaczenia może (ale nie musi!) być uznana przez urząd również za używanie znaku towarowego, na który udzielono prawa ochronnego.

Pamiętaj przy tym, że używanie znaku towarowego musi być rzeczywiste, tzn. wobec faktycznie istniejących i oferowanych towarów i usług. Powinieneś kierować je również na zewnątrz Twojej firmy, czyli do odbiorców, którzy mogą być nimi zainteresowani.

Sporadyczne używanie znaku towarowego może być niewystarczające dla utrzymania ochrony. Tak samo używanie znaku w reklamie towarów, które nie są faktycznie dostępne. W pewnych okolicznościach znaczenie może mieć nawet ilość wyprodukowanych czy oferowanych towarów.

Ważne powody nieużywania znaku towarowego

Pewne sytuacje mogą sprawić, że nie będziesz mógł używać znaku towarowego. Jeżeli będą to tzw. ważne powody nieużywania znaku towarowego, to nie będziesz musiał bać się wygaśnięcia Twojego prawa.

Przepisy nie zawierają definicji ważnych powodów. Dlatego jeżeli będziesz chciał się na nie powołać w celu ochrony swojego prawa, to musisz wykazać istnienie danego zdarzenia, które musi mieć charakter zewnętrzny, niemożliwy do przewidzenia i zapobieżenia.

Ważną przyczyną nie będą:

• trudności handlowe, gospodarcze czy wewnątrzorganizacyjne
• zaniedbania w prowadzeniu działalności gospodarczej,
• niedopełnienie wymogów prawnych w celu wytwarzania towarów lub oferowania usług,
• świadome decyzje wynikające z przyjętej strategii marketingowej.

Wygaśnięcie prawa ochronnego na znak towarowy

Niekorzystanie przez Ciebie ze znaku towarowego dla objętych ochroną towarów i usług może stanowić podstawę do stwierdzenia wygaśnięcia przyznanego Ci prawa ochronnego.

Dlaczego umożliwiono wygaśnięcie prawa ochronnego? Chodzi o to, aby nie dochodziło do utrzymywania zarejestrowanych oznaczeń, które nie są wykorzystywane w ich podstawowej funkcji – odróżniania towarów i usług w obrocie gospodarczym.

Celem jest również uniknięcie sytuacji, gdy przedsiębiorcy rejestrowaliby atrakcyjne oznaczenia jako znaki towarowe tylko po to, aby uniemożliwić konkurentom posługiwanie się nimi, podczas gdy sami nie chcieliby z nich wcale korzystać.

Podstawowym warunkiem stwierdzenia wygaśnięcia prawa ochronnego jest nieużywanie przez uprawnionego znaku towarowego w okresie 5 lat od wydania decyzji o przyznaniu prawa. Okres ten jednak musi być okresem nieprzerwanym.

Wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia przyznanego Ci prawa ochronnego może złożyć każda osoba, która ma tzw. interes prawny. Może być to np. inna osoba zainteresowana używaniem podobnego oznaczenia dla danych towarów i usług.

Stwierdzenie wygaśnięcia prawa może dotyczyć wszystkich towarów i usług albo jedynie niektórych spośród nich.

Wniosek o stwierdzenie wygaśnięcia prawa ochronnego na znak towarowy składa się do właściwego urzędu, który przyznał ochronę.

Jak wykazać używanie znaku towarowego?

W sytuacji, gdy ktoś będzie domagał się stwierdzenia wygaśnięcia przysługującego Ci prawa ochronnego, będziesz musiał wykazać używanie znaku.

Dowody dla wykazania tej okoliczności będą zależeć od tego, z jakim znakiem mamy do czynienia, dla jakich towarów i usług został zastrzeżony, oraz jaki sposób ze znaku towarowego faktycznie korzystałeś w obrocie gospodarczym.

Mogą być to między innymi:

• wydruki ze stron internetowych, na których oferowałeś swoje towary/usługi,
• grafiki prezentujące wygląd towarów, ze szczególnym uwzględnieniem zamieszczonego znaku towarowego,
• dokumenty potwierdzające obrót danym towarem opatrzonym znakiem towarowym,
• umowy, faktury lub rachunki, w których pojawia się nazwa towaru lub usługi,
• dokumenty potwierdzające udzielanie licencji na korzystanie ze znaku towarowego,
• oferty czy reklamy zawierające znak towarowy,
• próbki towarów

Jest to jedynie przykładowa lista, gdyż nie ma katalogu zamkniętego dokumentów, które mogą stanowić dowód w takiej sprawie.

W celu wykazania używania znaku możesz również powołać świadków.

Używanie znaku towarowego a klasyfikacja nicejska

Składając wniosek o rejestrację znaku towarowego, musisz wskazać towary i usługi objęte ochroną. W tym celu posługujesz się klasyfikacją nicejską.

Możesz jednak uwzględnić w swoim zgłoszeniu towary i usługi, które planujesz oferować w przyszłości. Ważne jest, aby od czasu rejestracji znaku do czasu rozpoczęcia ich oferowania nie upłynęło więcej niż 5 lat.

Widzisz zatem, że z jednej strony możliwość wygaszenia Twojego znaku w przypadku jego nieużywania przez określony czas, może być pewnym utrudnieniem dla Ciebie. Jednocześnie jest to jednak szansa, dzięki której w zgłoszeniu możesz uwzględnić swoje plany na najbliższą przyszłość (do 5 lat). W konsekwencji unikniesz dodatkowych kosztów zgłoszenia i rejestracji w przyszłości, gdy postanowisz rozszerzyć swoją ofertę.

Zdjęcie autorstwa Ylanite Koppens z Pexels