Banki zdjęć – jak korzystać ze zdjęć stockowych?
Jeden obraz jest wart więcej niż tysiąc słów. W codziennej komunikacji posługujemy się obrazkami. Obrazki przyciągają naszą uwagę. Opowiadają historie. W kulturze obrazu zdjęcia są głównym źródłem informacji. A zatem wykorzystując je w swojej działalności powinieneś stawiać na te dobre jakościowo i interesujące. I tu z pomocą często przychodzą banki zdjęć. Korzystając ze zdjęć stockowych, warto jednak znać kilka zasad dotyczących warunków licencyjnych.
Czym są banki zdjęć?
Banki zdjęć to serwisy internetowe zawierające niezliczoną ilość różnego rodzaju obrazów. W zasobach niektórych z nich znajdziesz również materiały wideo. Twórcy zamieszczają w nich swoje prace, aby umożliwić Ci korzystanie z tzw. zdjęć stockowych do swoich celów na określonych w danym serwisie warunkach.
Znajdziesz w nich spore zasoby, które możesz wykorzystać przy tworzeniu swoich materiałów – czy to ilustracji do wpisu blogowego czy materiałów reklamowych.
Od czego rozpocząć ich poszukiwanie? Od poznania rodzajów licencji, z którymi możesz się spotkać.
Licencje w darmowych bankach zdjęć
W bankach zdjęć oferujących darmowe zdjęcia stockowe, najczęściej spotkasz dwie rodzaje licencji, tj. licencja CC0 i licencja CC BY. Warto zwrócić również uwagę na licencję NC.
Obie licencje stanowią element systemu licencji Creative Commons. Dzięki temu narzędziu twórcy samodzielnie decydują na jakich warunkach udostępniają dane utwory do korzystania innym.
Licencja CC0
Licencja CC0 jest jedną z ulubionych licencji użytkowników. Dzięki niej możesz skorzystać z danego zdjęcia bez spełniania żadnych warunków. Dane zdjęcie możesz również wykorzystać zarówno w celu komercyjnym, jak i niekomercyjnym.
Licencja CC-BY
Zdjęcie udostępnione na licencji CC-BY możesz wykorzystać pod warunkiem wskazania jego autora za każdym razem, gdy je publikujesz. Możesz oznaczyć twórcę poprzez podanie jego imienia i nazwiska lub pseudonimu – w zależności od tego w jaki sposób danymi twórca oznaczył zdjęcie.
W przypadku tej licencji niezbędne jest zamieszczenie również notatki licencyjnej. Wskazanie autora zdjęcia jest jednym z jej elementów.
Prawidłowe zamieszczenie notatki licencyjnej jest warunkiem wykorzystania materiału. Jeżeli o niej zapomnisz – nie będzie mógł powołać się na skorzystanie ze zdjęcia na podstawie licencji Creatve Commons.
Licencja CC-NC
Zdarza się, że niektórzy twórcy udostępniają swoje zdjęcia na licencji CC-NC. W takim przypadku nie możesz wykorzystać danego materiału w celu komercyjnym.
Cel komercyjny trzeba rozumieć szeroko.
Przykładowo – jesteś architektem wnętrz i prowadzisz swoją pracownię, a na Instagramie publikujesz porady wnętrzniarskie. Albo jesteś grafikiem, a poza bieżącymi zleceniami, na blogu podpowiadasz czytelnikom, jak tworzyć miłe dla oka materiały graficzne. Albo jesteś copywriterem i w ramach newslettera wysyłasz darmowy ebook ze wskazówkami dla początkujących kolegów z branży.
Pomimo, że te działania nie przynoszą Ci bezpośrednio zysku (chyba że zarabiasz na reklamach zamieszczanych w tych mediach), to ich rola komercyjna może być pośrednia. Budują wizerunek Ciebie jako eksperta i mogą wpłynąć na to, że Twój klient wybierze właśnie Ciebie.
O braku celu komercyjnego możemy mówić wtedy, gdy będąc copywriterem jednocześnie prowadzisz na Instagramie profil podróżniczy. Choć wtedy wszyscy woleliby oglądać Twoje zdjęcia z podróży niż stockowe, ale na pewno już czujesz o co chodzi ?
Musisz zwrócić szczególną uwagę czy zdjęcie, które Cię interesuje będziesz wykorzystywać w celu komercyjnym i czy pozwala CI na to licencja.
Więcej o notatce licencyjnej i innych rodzajach licencji Creative Commons przeczytasz we wpisie Licencje Creative Commons – jak z nich korzystać.
Płatne banki zdjęć
Korzystanie z płatnych banków zdjęć podlega innym zasadom niż te obowiązujące w bezpłatnych stockach. Aby skorzystać z ich zasobów musisz uiścić na rzecz serwisu odpowiednią opłatę. Może być ona jednorazowa albo w formie subskrypcji czy abonamentu.
Często serwisy decydują się na kilka wariantów cenowych opłat. Od wyboru jednego z nich może być uzależniony zakres udzielonej Ci licencji.
Wśród ograniczeń, które możesz spotkać, to na przykład:
- określenie liczby zasobów, które możesz pobrać w zamian za uiszczenie określonej opłaty,
- określenie maksymalnej liczby możliwego nakładu egzemplarzy w ramach którego wykorzystane jest zakupione zdjęcie,
- zakaz lub możliwość udzielenia przez Ciebie licencji do korzystania z pobranych zasobów innym osobom, np. klientowi, dla którego wykonujesz zlecenie przy wykorzystaniu stockowego materiału,
- możliwość lub zakaz sprzedaży produktów czy innego wykorzystania komercyjnego,
- możliwość lub zakaz wykorzystania zasobu w szablonach, które chciałbyś odsprzedać.
Modyfikowanie zdjęć stockowych
Darmowe banki zdjęć w swoich regulaminach często wskazują, że nie możesz sprzedawać zdjęć stockowych bez żadnej wprowadzonej przez siebie zmiany. A zatem dokonanie modyfikacji może być wręcz niezbędne do określonego sposobu korzystania ze zdjęcia.
Przy modyfikowaniu obrazów z banków zdjęć musisz jednak uważać, aby na skutek Twojej ingerencji, odbiorcy nie zaczęli mieć wrażenia, że osoby albo marki, których logotypy są widoczne na zdjęciach, są w jakiś sposób powiązane z Tobą lub wspierają Twój produkt. Zwłaszcza jeżeli nie jest to prawda i nie masz w tym zakresie z nimi żadnych ustaleń.
Wśród licencji Creative Commons, na których mogą być udostępniane zdjęcia w bankach zdjęć, możesz znaleźć licencję CC-ND. W takim przypadku zdjęcia udostępnionego na tych warunkach nie możesz w żaden sposób modyfikować. A jedynie wykorzystać zdjęcie w jego oryginalnym charakterze. Myślę, że nie spotkasz tej licencji zbyt często, ale warto, żebyś również o niej wiedział.
W przypadku płatnych zdjęć stockowych możliwość dokonywania modyfikacji może być związana z wysokością uiszczonej opłaty lub wybranym pakietem.
Wykorzystanie zdjęcia ze stocków w mediach społecznościowych
Znaczną część różnego rodzaju działań marketingowych czy informacyjnych prowadzimy obecnie w social mediach. To tam trafiają finalnie przygotowywane przez nas grafiki czy materiały promocyjne. Co na to serwisy społecznościowe?
Korzystając z Facebooka i jednocześnie akceptując jego regulamin, każdy jako użytkownik oświadcza, że
„posiada prawa własności intelektualnej (prawa autorskie lub znaki towarowe) do wszelkich treści, które tworzy lub udostępnia na Facebooku lub w innych Produktach Facebooka, z których korzysta”.
Zasady korzystania z Instagrama również wskazują, że:
„można korzystać z dzieł innej osoby z zastrzeżeniem pewnych wyjątków lub ograniczeń do prawa autorskiego i praw pokrewnych zgodnie z obowiązującym prawem. Użytkownik oświadcza, że posiada lub uzyskał wszelkie wymagane prawa do publikowanych lub udostępnianych treści”.
Również LinkedIN wymaga, aby materiały publikowane przez Użytkowników nie naruszały praw własności intelektualnej osób trzecich.
Serwisy społecznościowe wymagają zatem co do zasady od Ciebie, abyś dysponował albo pełnią praw autorskich do zdjęcia albo posiadał odpowiednią licencję.
Czego nie zrobisz ze zdjęciem stockowym?
Banki zdjęć w swoich warunkach licencyjnych często wymieniają działania, których użytkownik nie może wykonywać w związku ze zdjęciem stockowym.
Najczęściej pojawiające się działania niedozwolone, oprócz wskazanych wyżej sposobów modyfikacji, dotyczą zakazu wykorzystania zdjęć w taki sposób, aby widoczne na nich osoby, zostały przedstawione w negatywnym świetle lub w sposób obraźliwy.
Nie jest dozwolone również wykorzystywanie zdjęć z banku zdjęć w celu stworzenia konkurencyjnego serwisu.
Polecane banki zdjęć
W Internecie bez problemu znajdziesz niezliczoną ilość banków zdjęć i wiele listę tych najbardziej polecanych.
Ja korzystam najczęściej z banków zdjęć oferujących bezpłatne zdjęcia stockowe. Są to:
Wśród polecanych przez innych stocków moją uwagę zwróciły również:
Polecam Ci poszukanie w zasobach różnych banków, a na pewno znajdziesz swój ulubiony.
Wykorzystaj Google do wyszukiwania zdjęć
O tym, że do znalezienia idealnego zdjęcia możesz wykorzystać wyszukiwarkę Google na pewno wiesz. A czy wiesz, że bezpośrednio w Google możesz wyszukać zdjęcie udostępnione na interesującej Cię licencji?
Wystarczy, że wpiszesz w wyszukiwarkę hasło związane z tematem, na który poszukujesz zdjęcia. Przejdź do zakładki „grafika”. Następnie kliknij przycisk „Narzędzia”, który znajdziesz bezpośrednio pod paskiem wyszukiwarki.
Pojawią się dodatkowe opcje wyszukiwania obrazów: rozmiar, kolor, typ, czas, a także „prawa użytkowania”. Dzięki ostatniej pozycji możesz wybrać czy chcesz zobaczyć wszystkie dostępne pod danym hasłem zdjęcia, czy jedynie te udostępnione na „licencji Creative Commons” albo „licencjach komercyjnych i innych”.
W ten sposób bezpośrednio w wynikach wyszukiwania Google możesz znaleźć sporo zdjęć stockowych z różnych źródeł. Klikając w wybrane zdjęcie możesz przenieść się do serwisu, w którym znajduje się interesujące Cię zdjęcie.
Mam nadzieję, że ta wskazówka Ci się przydała ?
Uważaj na ograniczenia odpowiedzialności
Zdjęcia w bankach mogą być zamieszczone w zasobach przez każdego, pod warunkiem, że jest on jego właścicielem (posiada pełnię praw autorskich do zdjęcia). Najczęściej są to twórcy, którzy chcą udostępnić innym swoją twórczość do korzystania albo zarobić.
Może zdarzyć się tak, że osoba, która zamieści zdjęcie wśród zasobów banku zdjęć, nie będzie miała do nich żadnych praw. Serwisy mają ograniczone możliwości weryfikowania uprawnionych do danego zdjęcia, gdyż nie istnieje żaden rejestr praw autorskich. Banki zdjęć opierają się w tym zakresie wyłącznie na oświadczeniu osoby dodającej zdjęcie, że jest ona właścicielem zdjęcia.
To właśnie na taką okoliczność serwisy zamieszczają w swoich regulaminach postanowienia ograniczające ich odpowiedzialność. Zapisy te mogą przybrać różną redakcję. Na przykład poprzez wskazanie, że dany serwis nie może być do pociągnięty do żadnej odpowiedzialności za naruszenia praw autorskich albo nie gwarantują legalności materiałów zamieszczonych w swoich zasobach.
Ograniczenia odpowiedzialności możesz znaleźć zarówno w przypadku darmowych banków zdjęć, jak i płatnych. Sprawdź zatem czy dany bank zdjęć posiada w swoim regulaminie lub warunkach korzystania wyłączenia odpowiedzialności. Im ich mniej, tym lepiej.
Banki zdjęć posiadają regulaminy regulujące zasady licencyjne. Przed skorzystaniem z danego zdjęcia, zapoznaj się z warunkami. Sprawdź czy możesz wykorzystać je do swoich celów zgodnie z licencją.
To już wszystko, o czym chciałam Ci opowiedzieć, jeżeli chodzi o banki zdjęć i korzystanie ze zdjęć stockowych. Jeżeli masz jakieś pytania, śmiało zadaj je w komentarzu. A może korzystasz z jakiegoś banku zdjęć, który chciałbyś polecić?
Jeżeli ten wpis okazał się dla Ciebie przydatny – udostępnij go dalej.
Zdjęcie w nagłówku: Photo by Glenn Carstens-Peters on Unsplash
